Một trong những ma trận quan trọng giúp phân tích được môi trường kinh doanh và tính cạnh tranh của doanh nghiệp mà bạn không nên bỏ qua là ma trận Space. Bài viết dưới đây Luận Văn Quản Trị sẽ mang tới các thông tin hữu ích về ma trận này cũng như cách thiết lập ma trận. Hãy cùng theo dõi nhé.
Mục lục
Ma trận Space là gì?
Ma trận Space là một ma trận xác định môi trường kinh doanh và phân tích tính cạnh tranh của doanh nghiệp, giúp cho doanh nghiệp lựa chọn được những chiến lược tấn công, sự thận trọng hay các biện pháp phòng thủ cạnh tranh.
Về cấu trúc, ma trận space sẽ đại diện cho 4 yếu tố đóng vai trò quan trọng và tác động tới chiến lược trung của doanh nghiệp. Các yếu tố được thể hiện trên trục SPACE đó là:
- FS – Financials Strengths – Sức mạnh tài chính của doanh nghiệp.
- CA – Competitive Advantage – Lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp.
- ES – Environment Stability – Sự ổn định của môi trường.
- IS – Internal Strengths – Sức mạnh của ngành.
Các CA và IS giá trị trong ma trận SPACE được vẽ trên trục X trong đó:
- Giá trị CA có thể nằm trong khoảng từ -1 đến -6.
- Giá trị IS có thể nhận từ +1 đến +6.
Các FS và ES kích thước của các mô hình được vẽ trên trục Y:
- Giá trị ES có thể từ -1 đến -6.
- Giá trị FS nằm trong khoảng từ +1 đến +6.
Phân tích các hành vi của ma trận Space
Về hành vi của ma trận Space được thiết lập dựa trên 4 hành vi chính như sau: hành vi chiến lược tấn công, hành vi cạnh tranh, thận trọng và phòng thủ. Cụ thể các hành vi thể hiện như sau:
Hành vi về các chiến lược tấn công
Về hành vi này được áp dụng phổ biến đối với những ngành công nghiệp mang tính chất hấp dẫn trong một nền kinh tế đảm bảo về sự ổn định. Để theo đuổi được chiến lược tấn công thì sức mạnh về nguồn tài chính đóng vai trò chính.
Từ đó sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu được các cơ hội một cách tốt nhất thông qua việc mua bán sản phẩm, gia nhập các sản phẩm lại với nhau, góp phần làm gia tăng về thị phần hay chú trọng tới quá trình sản xuất ra những sản phẩm đóng vai trò là mũi nhọn.
Bên cạnh đó trong hành vi chiến lược tấn công thì những rào cản trong quá trình gia nhập thị trường của những đối thủ cạnh tranh cũng đã trở thành một vấn đề hết sức trọng tâm.
Hành vi chiến lược cạnh tranh
Chúng ta thường thấy yếu tố hành vi chiến lược cạnh tranh trong các ngành có tính chất hấp dẫn trong một nền kinh tế không đảm bảo về sự ổn định. Những doanh nghiệp khi theo đuổi hành vi này sẽ có những thế mạnh về sự cạnh tranh trong việc trong việc sử dụng nguồn lực liên quan tới vấn đề tài chính nhằm tăng cường cho những hoạt động phát triển marketing, đẩy nhanh quá trình bán hàng, mở rộng hoặc cải thiện các dòng sản phẩm mới.
Ngoài ra doanh nghiệp cũng có thể sử dụng biện pháp góp phần nâng cao về năng suất của nguồn lao động, cắt giảm một số nguồn chi có liên quan tới quá trình sản xuất
Hành vi chiến lược thận trọng (còn được gọi là bảo thủ)
Hành vi này được áp dụng đối với những ngành đang có tốc độ tăng trưởng tương đối chậm nhưng nó vẫn giữ được tính chất ổn định. Đối với những doanh nghiệp này để có thể đạt được thành công thì tài chính phải đảm bảo ổn định đóng một vai trò quan trọng. Cùng với đó cần phải đảm bảo được về khả năng cạnh tranh của mỗi dòng sản phẩm.
Trường hợp này các doanh nghiệp đó nên thu hẹp về các dòng sản phẩm hiện đang có thực hiện việc giảm bớt về chi phí và quản lý tốt dòng tiền, đảm bảo được tính chất cạnh tranh của các sản phẩm.
Hành vi chiến lược phòng thủ
Hành vi chiến lược phòng thủ thường được gặp trong những ngành phát triển mang tính chất hấp dẫn kém. Khi đó năng lực về sự cạnh tranh được xem là yếu tố đóng vai trò quan trọng quyết định tới sự thành công trong một doanh nghiệp.
Đối với trường hợp này doanh nghiệp sẽ thực hiện hành vi phòng thủ. Lúc này, doanh nghiệp cần phải chuẩn bị tinh thần cho những trường hợp có thể xảy ra như ngừng tiếp tục tham gia vào thị trường, cắt giảm khâu sản xuất đối với dòng sản phẩm mang tới lợi nhuận thấp hoặc có thể thu hẹp về quy mô sản xuất.
Cách thiết lập một ma trận Space
Khi muốn thiết lập ma trận Space, các nhà doanh nghiệp cần phải thực hiện các bước dưới đây:
Bước 1:
Chọn một nhóm những yếu tố thể hiện các sức mạnh tài chính FS, lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp CA, sự ổn định của môi trường ES và sức mạnh của ngành IS.
Bước 2:
Ấn định giá trị +1 tới +6 thể hiện mức xấu nhất cho tới mức tốt nhất cho mỗi yếu tố phụ thuộc FS và IS. Ấn định giá trị -1 tới -6 thể hiện mức tốt nhất tới xấu nhất cho mỗi yếu tố thuộc vào ES và CA.
Bước 3:
Tính điểm trung bình cho FS bằng cách cộng tất cả những giá trị đã ẩn định cho mỗi yếu tố. Sau đó bạn sẽ chia các yếu số được chọn lựa để tương tự RS. Điểm trung bình của IS, ES và CA cũng được tính tương tự như FS.
Bước 4:
Đánh số điểm trung bình của các FS, IS, ES và CA tại các trục thích hợp của ma trận Space.
Bước 5:
Cộng số điểm trên trục X và đánh dấu điểm kết quả trên trục X. Tương tự với trục Y cũng làm như vậy. Sau khi đã cộng được số điểm ở cả hai trục bạn sẽ xác định giao điểm của trục X và trục Y.
Bước 6:
Vẽ các vectơ với hướng từ điểm gốc của ma trận Space thông qua giao điểm mới. Vecto này sẽ có nhiệm vụ giúp đưa ra các loại chiến lược khác nhau cho doanh nghiệp. Nó bao gồm các chiến lược tấn công, cạnh tranh, phòng thủ hay là cẩn thận.
Ưu điểm và nhược điểm của ma trận Space
Đối với ma trận Space khi đưa vào phân tích sẽ có những yêu điểm và nhược điểm nhất định. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn qua nội dung dưới đây nhé.
Ưu điểm
- Giúp doanh nghiệp chủ động hơn đối với việc xác định các chiến lược.
- Nó có thể sử dụng thay đổi về một số chiến lược để có thể dễ dàng rời khỏi thị trường.
- Giúp xác định được vị trí của chiến lược và đánh giá được về các hoạt động của tổ chức.
- Ma trận Space được xem là một công cụ hỗ trợ cho quá trình quản lý chiến lược hữu hiệu. Khi đó các yếu tố chiến lược sẽ được thực hiện một cách cụ thể, chi tiết, đặc biệt và có liên quan tới yếu tố cạnh tranh trong một tổ chức.
Nhược điểm
- Không hỗ trợ cho việc đánh giá được chính xác nhất về yếu tố bên trong cũng như các yếu tố bên ngoài. Vì thế khi sử dụng ma trận Space cũng cần phải có sự kết hợp phù hợp cùng với một số ma trận khác như BCG, IFE, EFE, ma trận SWOT…
- Những yếu tố về trọng số sẽ được tiến hành đánh giá thông qua hình thức chủ quan, vì vậy không đảm bảo được tính chính xác. Nó có thể dẫn tới sai lệch về việc thực hiện các chiến lược của doanh nghiệp.
- Ma trận Space được thực hiện khi môi trường kinh doanh kiểm toán và đảm bảo thống kê phải được chi tiết, chặt chẽ.
Bài viết trên là một số thông tin có liên quan tới ma trận space mà Luận Văn Quản Trị muốn giới thiệu đến với các bạn. Hy vọng bài viết sẽ mang tới thật nhiều thông tin hữu ích giúp bạn áp dụng thành công trong doanh nghiệp của mình. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết này của chúng tôi.
Nguồn: Luanvanquantri.com
Tôi là Phương Tâm, dù học quản trị kinh doanh nhưng tôi lại yêu thích viết lách, tôi đã theo đuổi nó hơn 5 năm và thử sức với nhiều lĩnh vực khác nhau. Hiện tại, tôi là người lên kế hoạch và chịu trách nhiệm về mặt nội dung của website Luận văn Quản trị.
