Đòn bẩy tài chính là một công cụ quan trọng và là một khái niệm thường xuyên được nhắc tới trong kinh tế. Nó là một con dao hai lưỡi có thể giúp một doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ nếu biết tận dụng tốt và cũng có thể làm cho doanh nghiệp đó thất bại nếu không sử dụng đúng cách.
Vậy đòn bẩy tài chính là gì? Nó bao gồm những nhóm chỉ số đòn bẩy tài chính nào? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu trong bài viết sau đây của Luận văn quản trị.
Xem thêm:
Mục lục
Đòn bẩy tài chính là gì?
Khái niệm về đòn bẩy tài chính
Đòn bẩy tài chính mặc dù được sử dụng rất phổ biến nhưng lại không nhiều người hiểu được chính xác đòn bẩy tài chính là gì? Để hiểu sâu về thuật ngữ này chúng ta phải tìm hiểu nó trên một lĩnh vực nghiên cứu khác.
Thực ra, đòn bẩy là thuật ngữ được sử dụng đầu tiên trong vật lý. Có một câu nói rất nổi tiếng của nhà bác học nổi tiếng Archimedes liên quan đến công cụ này, đó là: “Hãy cho tôi một điểm tựa, tôi sẽ nhấc bổng quả đất lên”. Điều này cho thấy tác dụng to lớn mà đòn bẩy có thể làm được.
Dựa vào tác dụng này, hình tượng của đòn bẩy cũng được áp dụng trong lĩnh vực tài chính. Chỉ có điều công cụ mà nó sử dụng không phải là một dụng cụ mà là tiền. Đòn bẩy tài chính là việc sử dụng tiền của những người khác để mang lại lợi ích cho mình.
Nếu bạn biết cách sử dụng tốt đòn bẩy tài chính hợp lý, thông minh, nó sẽ đem lại cho bạn một nguồn lợi nhuận khổng lồ. Dĩ nhiên nó cũng có thể ngược lại như đã trình bày ở trên, mặt trái của việc sử dụng đòn bẩy tài chính không hiệu quả sẽ để lại cho bạn những vết thương lớn và những hậu quả khôn lường.
Ví dụ về đòn bẩy tài chính
Lấy một ví dụ đơn giản để bạn có thể hình dung về đòn bẩy tài chính là gì rõ hơn như sau:
Nếu bạn bỏ ra 1 tỷ của mình để mua một ngôi nhà với mục đích kinh doanh bất động sản thì bạn đang không sử dụng đòn bẩy tài chính. Nhưng nếu bạn có 1 tỷ và mượn thêm 2 tỷ để mua 3 căn nhà thì bạn đang sử dụng đòn bẩy tài chính vì 2 tỷ kia vốn không phải là tiền của bạn.
Lúc này sẽ có hai trường hợp xảy ra:
-
Trường hợp 1: Nhà tăng giá từ 1 tỷ lên 1.5 tỷ
Nếu bạn không sử dụng đòn bẩy tài chính bạn sẽ thu được 0.5 tỷ từ khoản đầu tư 1 tỷ ban đầu của mình tức là bạn sẽ lời được 50%. Nhưng nếu bạn sử dụng đòn bẩy tài chính, bạn sẽ thu được 1.5 tỷ từ khoản đầu tư 1 tỷ ban đầu của mình tức là bạn lời được 150%.
-
Trường hợp 2: Nhà giảm giá từ 1 tỷ xuống còn 0.5 tỷ
Nếu bạn không sử dụng đòn bẩy tài chính, bạn sẽ chỉ mất 0.5 tỷ, còn lại 0.5 tỷ. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng đòn bẩy tài chính thì bạn sẽ mất 1.5 tỷ và bạn sẽ phải bù lại 1.5 tỷ để trả cho khoản vay ban đầu của mình.
Cụ thể hơn đối với các doanh nghiệp thì đòn bẩy tài chính là việc doanh nghiệp sử dụng nguồn vốn và mượn các khoản nợ để tạo ra lợi ích và lợi nhuận gia tăng cho doanh nghiệp, tổ chức của mình.
Hầu hết tất cả các doanh nghiệp kinh doanh đều sẽ sử dụng đòn bẩy tài chính. Doanh nghiệp càng lớn, mức độ sử dụng đòn bẩy tài chính của họ càng nhiều và thời gian sử dụng các khoản nợ này càng lâu.
Ngược lại với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, khả năng vay mượn và tiếp cận với nhiều nguồn vốn không lớn nên mức độ sử dụng đòn bẩy tài chính sẽ ít hơn và thời gian sử dụng các khoản nợ cũng thường ngắn hạn.
Các nhóm chỉ số đòn bẩy tài chính
Như đã trình bày ở trên, việc sử dụng đòn bẩy tài chính có thể đưa một doanh nghiệp đến thành công vang dội và cũng có thể khiến một doanh nghiệp thất bại ê chề.
Vậy liệu có một con số cụ thể nào để xác định được tỷ lệ vay nợ hợp lý cho doanh nghiệp hay không hay nói cách khác chỉ số vàng cho việc sử dụng đòn bẩy tài chính là gì?
Rất tiếc câu trả lời là không bạn à. Trên thực tế không hề có một con số nào có thể chắc chắn giúp doanh nghiệp bạn sử dụng đòn bẩy hiệu quả. Mỗi một doanh nghiệp sẽ có một chỉ số vàng riêng cho mình.
Vậy chỉ số này được xác định như thế nào? Thì sau đây sẽ là các nhóm chỉ số đòn bẩy tài chính được các doanh nghiệp xem xét và nghiên cứu để đánh giá hiệu quả của việc sử dụng đòn bẩy tài chính cho mình.
Hệ số D/A
Hệ số D/A là hệ số nợ trên tổng tài sản của doanh nghiệp. Hệ số này cho biết mức độ tài trợ của các khoản nợ cho tổng tài sản của doanh nghiệp là bao nhiêu. Hay hiểu đơn giản là giá trị của tổng tài sản của doanh nghiệp có bao nhiêu phần trăm là tiền đi vay.
Công thức:
Hệ số D/A = Tổng nợ/ Tổng tài sản
Nếu hệ số này cao, kèm theo đó là việc kinh doanh hiệu quả, điều này sẽ rất có lợi cho chủ sở hữu doanh nghiệp. Chứng tỏ doanh nghiệp này đang sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả.
Tuy nhiên nếu chỉ số này thấp thì điều đó cho thấy rằng doanh nghiệp vẫn chưa khai thác được hết các nguồn huy động vốn, chưa sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả.
Có rất nhiều nhân tố ảnh hưởng đến giá trị của hệ số D/A như: quy mô kinh doanh của doanh nghiệp, loại hình tổ chức, lĩnh vực kinh doanh,… Nên để đánh giá chỉ số này cao hay thấp cần dựa vào chỉ số chung của toàn ngành.
Để đánh giá một doanh nghiệp đã thực sự sử dụng hiệu quả đòn bẩy tài chính hay chưa thì một chỉ số này là chưa đủ, mà chúng ta cần phải xem xét tổng thể các chỉ số tiếp theo đây.
Hệ số D/C
Hệ số D/C là hệ số nợ trên vốn doanh nghiệp. Hệ số này sẽ cho chúng ta biết trong tổng số nguồn vốn của doanh nghiệp có bao nhiêu phần trăm là các khoản vay nợ.
Công thức:
Hệ số D/C = Tổng nợ/ Tổng nguồn vốn
Hệ số D/C của doanh nghiệp nào mà quá cao so với mặt bằng chung của ngành cho thấy tình hình tài chính của doanh nghiệp không được khả quan, và có khả năng lớn là doanh nghiệp này sẽ bị lao đao nếu có bất kỳ sự cố tài chính nào xảy ra.
Hệ số D/E
Hệ số D/E là hệ số nợ trên nguồn vốn chủ sở hữu. Đây có thể xem là hệ số đòn bẩy được sử dụng thông dụng nhất hiện nay. Hệ số này sẽ cho chúng ta biết được tỷ lệ giữa các khoản nợ và vốn chủ sở hữu của doanh nghiệp là bao nhiêu.
Công thức:
Hệ số D/E = Tổng nợ/ Nguồn vốn chủ sở hữu
Nếu hệ số này lớn hơn 1 cho thấy tỷ lệ đi vay của doanh nghiệp lớn, nếu ngân hàng có bất kỳ động thái nào điều chỉnh về lãi vay sẽ đều có ảnh hưởng không tốt đến doanh nghiệp.
Nhưng nếu chỉ số này quá nhỏ, điều này cho thấy doanh nghiệp chưa biết cách tận dụng đòn bẩy tài chính một cách hiệu quả.
Hệ số đòn bẩy tài chính
Hệ số đòn bẩy tài chính cho biết mối quan hệ giữa nguồn vốn vay và vốn chủ sở hữu. Hệ số này thường sử dụng số liệu trung bình bởi ở thời điểm của kỳ, số liệu về tài sản và nguồn vốn của doanh nghiệp thường chưa thực sự chính xác.
Công thức:
Hệ số đòn bẩy tài chính = Nguồn vốn vay/ Nguồn vốn chủ sở hữu
Hệ số này cho chúng ta biết được khả năng tự chủ về tài chính của doanh nghiệp ở mức độ nào.
Hệ số chi trả lãi vay
Hệ số chi trả lãi vay cho biết mức độ lợi nhuận trước thuế và lãi vay khi đảm bảo khả năng trả lãi của một doanh nghiệp.
Công thức:
Hệ số chi trả lãi vay = EBIT/ Chi phí lãi vay
Hệ số này thể hiện mỗi đồng chi phí lãi vay sẵn sàng được bù đắp bằng bao nhiêu đồng lợi nhuận trước thuế và lãi vay (EBIT). Doanh nghiệp nào có chỉ số hệ số lãi vay càng cao cho thấy khả năng bù đắp lãi vay của doanh nghiệp càng tốt và chứng tỏ doanh nghiệp đang biết cách sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả.
Có thể bạn quan tâm:
Trên đây là các kiến thức về khái niệm đòn bẩy tài chính là gì và các hệ số đòn bẩy tài chính cơ bản mà Luận văn quản trị đã tổng hợp để gửi tới bạn. Hy vọng những kiến thức này sẽ hữu ích đối với công việc của mọi người. Cảm ơn các bạn đã đón đọc. Hẹn gặp lại các bạn ở những bài viết tiếp theo.
Nguồn: Luanvanquantri.com
Tôi là Phương Tâm, dù học quản trị kinh doanh nhưng tôi lại yêu thích viết lách, tôi đã theo đuổi nó hơn 5 năm và thử sức với nhiều lĩnh vực khác nhau. Hiện tại, tôi là người lên kế hoạch và chịu trách nhiệm về mặt nội dung của website Luận văn Quản trị.
